Natchnąłem się w dzisiaj na tematy związane z arabską częścią Azji. Geograficznie to półwysep Arabski, Azja Mniejsze, tereny między Morzem Kaspijskim i Czarnym, a Morzem Arabskim.
Chodzi o Ligę Państw Arabskich. Organizacja międzynarodowa zrzeszająca kraje arabskie.
Organizacje
międzynarodowe, to instytucje będące uczestnikiem stosunków
międzynarodowych, powstałe jako forma współpracy międzynarodowej państw z
przekształcenia konferencji międzyrządowych w trwałe związki oparte na umowie
wielostronnej, których głównym zadaniem jest kształtowanie współpracy państwowej
w różnych dziedzinach.
Organizacje międzynarodowe dzielą się na 2
kategorie: organizacje
międzynarodowe międzyrządowe (międzypaństwowe),
których członkami są państwa i organizacje międzynarodowe
pozarządowe, których członkami nie są państwa,
lecz związki, instytucje, osoby prawne i fizyczne z różnych państw.
Liga
Państw Arabskich, Liga
Arabska, LPA,
to
organizacja międzynarodowa
z siedzibą w Kairze.Założona w 1945 na konferencji państw
arabskich w Kairze przez Egipt, Irak, Liban, Arabię Saudyjską, Syrię, Transjordan (od 1949 Jordan) i Jemen. Do organizacji
dołączyły: Algieria (1962), Bahrajn (1971), Komory
(1993), Dżibuti (1977), Kuwejt (1961), Libia (1953, wystąpiła z Ligi w 2002),
Mauretania (1973), Maroko (1958), Oman (1971), Katar (1971), Somalia (1974),
Południowy Jemen (1967), Sudan (1956), Tunezja (1958) i Zjednoczone Emiraty
Arabskie (1971). Członkostwo Egiptu zostało
zawieszone w 1979 po tym jak kraj ten podpisał porozumienie pokojowe z
Izraelem, w 1989 Egipt został ponownie przyjęty.
Na siedzibę Ligi wybrano Kair.
Pakt
ustanawiajacy LPA jako organizację
międzynarodową dodatkowo
uzupełniały trzy
aneksy dotyczące:
*niepodległości
Palestyny,
*współpracy
z narodami, które jeszcze nie wywalczyły swoich państw,
*powołania
sekretarza generalnego organizacji.
STRUKTURA
LPA
Rada Ligi
Jest naczelnym jej organem. Składa
się z przedstawicieli wszystkich członków Ligi, posiadających jeden, równoważny
głos. Rada zbiera się dwa razy w roku - w
marcu i we wrześniu, ale
może również na wniosek członków obradować podczas sesji nadzwyczajnych.
Zatwierdza projekt budżetu i ustala składki członkowskie poszczególnych
państw. Budżet tworzony jest ze składek członkowskich, którymi obciąża się
państwa w zależności od ich liczby, liczby ludności w nich żyjącej,
dochodów i możliwości.
Rada Gospodarcza (zwana również Radą
Ekonomiczną)
Składa się z ministrów państw
członkowskich, odpowiedzialnych za sprawy gospodarcze (lub z ich
przedstawicieli). Jej zadaniem jest stymulacja międzynarodowej współpracy
gospodarczej.
Rada Wspólnej Obrony
Działa na mocy wspomnianego wyżej
Układu o Wspólnej Obronie i Współpracy Ekonomicznej.
Celem
jej powołania była próba eliminacji błędów popełnionych przez kraje arabskie w
zakresie współdziałania militarnego w wojnie z Izraelem w 1948 r. Składa
się z ministrów spraw zagranicznych i ministrów obrony państw członkowskich.
Podlega jej Stały
Komitet Wojskowy,
składający się z przedstawicieli szefów sztabów armii państw arabskich. Decyzje
są tu podejmowane większością 2/3 głosów i są obligatoryjne.
Sekretariat Generalny
Sekretariat kieruje bieżącą
działalnością Ligi. Jest głównym organem administracyjnym i finansowym.
Sekretariat liczy ok. 460 osób, w jego ramach działa kilkanaście departamentów.
Na czele
Sekretariatu stoi sekretarz generalny wybierany na 5 -cio
letnią kadencję z możliwością reelekcji.
W latach 1979-1989 siedziba
organizacji, w wyniku wykluczenia z niej Egiptu (powód: podpisanie traktatu
pokojowego z Izraelem),
została przeniesiona do Tunisu (Tunezja). W 1990 r sekretariat ulokowano
ponownie w Kairze.
Inne organy
Specyficzną grupę organów stanowią
organy powołane przez konferencje na szczycie, a więc te spotkania Rady
Ligi, w których uczestniczą głowy państw. Jednym z nich jest Komitet
Kontroli, w którego skład wchodzą osobiści
przedstawiciele królów i szefów państw. Został on powołany do sporządzania
miesięcznych raportów z wykonania zadań i realizacji decyzji przyjętych na
szczycie.
Działa również wiele instytucji
specjalistycznych afiliowanych (powiązanych, filii) przy Lidze bądź od niej
niezależnych, tworzących jednak pewien system współpracy w wybranych
dziedzinach. Niektóre z nich mają znaczny udział w unifikacji poszczególnych
sfer życia i są ważnym elementem integracyjnym. M.in. są to: Arabska
Unia Pocztowa, Arabska Unia Telekomunikacyjna, Arabska Liga ds. Nauki, Kultury
i Oświaty, Arabska Organizacja Zdrowia, Arabska Organizacja Pracy.
flaga Ligi Państw Arabskich
DZIAŁANIA
LPA
Ważną część działań podejmowanych
przez Ligę stanowią zagadnienia związane ze sferą gospodarczą, co znajduje swój
wyraz w wyjątkowo dużej liczbie decyzji i zaleceń dotyczących stosunków
ekonomicznych i w rozbudowanych strukturach mających je realizować. W praktyce
jednak, większość inicjatyw nie wychodzi poza stadium projektowe, a te które
dotrwają do fazy wykonawstwa, zaczynają odbiegać od przyjętych w projekcie
ustaleń.
Zasadniczym przedsięwzięciem LPA
było utworzenie Wspólnego Rynku Arabskiego. W tym celu w 1953 r. powołano Arabską
Radę Ekonomiczną, a
ta w 1954 r. opracowała Konwencję o Arabskiej Wspólnocie
Ekonomicznej,
podpisaną i ratyfikowaną przez kraje członkowskie w 1957 r. Z kolei w
1964 r. powołano - Arabską Radę Wspólnoty Gospodarczej aby skonkretyzowała układ o
wspólnocie ekonomicznej. Mimo to nie udało się stworzyć Wspólnego Rynku
Arabskiego.
W pierwszym okresie istnienia
organizacji podjęto wiele prób wypracowania jej linii politycznej poprzez
liczne spotkania i konferencje międzyarabskie, na których mocno podkreślano
cechy łączące te kraje. W celu zjednoczenia świata arabskiego usiłowano zarówno
udoskonalić wewnętrzne mechanizmy Ligi, jak i zaktywizować ją na arenie
międzynarodowej. Jednak w zakresie przebudowy wewnętrznej i działań na rzecz
panarabizmu osiągnięto niewiele. Niespójna i złożona struktura organizacji,
mała skuteczność działania jej organów, a czasami wręcz zanik ich
funkcjonowania, różnice w celach polityki wewnętrznej poszczególnych
krajów członkowskich skutecznie hamowały rozwój procesów integracyjnych i
zasadniczy cel przyświecający twórcom organizacji nie został osiągnięty do dziś.
Działania polityczne LPA są
zdeterminowane na bojkotowanie Izraela oraz jego zapędów ekonomicznych,
gospodarczych i politycznych.
Podsumowując, można powiedzieć, że
autorytet Ligi nie jest tak duży, jaki powinna mieć organizacja regionalna o
celach ogólnych. Przyczynami jej nieskuteczności są odmienność polityczna i
gospodarcza państw członkowskich, jak również walką o przywództwo w
organizacji. Jej działalność spotyka się wciąż z ostrą krytyką praktyków
i teoretyków stosunków międzynarodowych.